1921 1925 | Dünya: | İran'da Pehlevi Dönemi İran'da, Kaçar Hanedanı'nın son hükümdarı Ahmet Şah, Birinci Dünya Savaşı'nı izleyen istikrarsız dönemde, yurtdışında iken yapılan bir darbeyle devrilmiştir. Ordudan Rıza Han ülkede askeri bir yönetim kurmuş ve daha sonra Rıza Şah Pehlevi adı altında Pehlevi Hanedanı dönemi başlamıştır. .gg..aa7..yy1921..aa.|İran'da Pehlevi Dönemi |DÜNYA|S. VI. Mehmed Vahidettin|Ahmed Tevfik Paşa|1. İstiklal Mücadelesi|Ankara Hükumeti|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
|
22 NİSAN 1926
| Dış: | İran ile Dostluk ve Güvenlik Antlaşması.gg22..aa4..yy1926..aaNİSAN.|İran ile Dostluk ve Güvenlik Antlaşması|DIŞ|Kemal Atatürk|İsmet İnönü|Antlaşma|Ortadoğu||İran|Pehleviler| | | 25 NİSAN 1926 1979 | Dünya: | Pehleviler - İran (Şahlık) Pehlevi hükümdarlığı - İran'da Rıza Han Pehlevi kendisini "Şah" ilan etti. 1921'de askeri darbe yapan, asker kökenli ve İngiliz himayesinde ki Şah Rıza Pehlevi, İran'da iktidarı ele geçirdi. Laik reform hareketini ve Pehlevi hanedanını başlattı. Pers İmparatorluğu sona ermiş oldu. .gg25..aa4..yy1926..aaNİSAN.|Pehleviler - İran (Şahlık) |DÜNYA|Kemal Atatürk|İsmet İnönü|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 22 HAZİRAN 1926
| Dış: | İran ile Güvenlik ve Dostluk AntlaşmasıCumhuriyet'in ilânından sonra Türk-İran münasebetlerinin iki ülke arasındaki sınır meseleleri yüzünden gelişme gösterdiği söylenemez. Daha çok Türk-İran sınır bölgesinde yaşayan kabile ve aşiretleri kontrol edememekten kaynaklanan sınır meselesi, 22 Nisan 1926 tarihinde, Tahran'da imzalanan güvenlik ve dostluk antlaşmasıyla giderilmek istenmişse de yeterli olmamıştır. .gg22..aa6..yy1926..aaHAZİRAN.|İran ile Güvenlik ve Dostluk Antlaşması|DIŞ|Kemal Atatürk|İsmet İnönü|Antlaşma|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 23 OCAK 1932
| Dış: | İran ile AntlaşmaDiplomatik münasebetlerin kesilme noktasına geldiği bir dönemde, 15 Haziran 1928 tarihinde, Tahran'da imzalanan antlaşma ile 1926'da imzalanan Antlaşma daha etkili hâle getirilmiştir. Nihayet 23 Ocak 1932'de Tahranda imzalanan iki antlaşma, Türk-İran sınır meselesini de çözüme kavuşturmuştur. .gg23..aa1..yy1932..aaOCAK.|İran ile Antlaşma|DIŞ|Kemal Atatürk|İsmet İnönü|Antlaşma|Ortadoğu|Devletin Tesisi|İran|Pehleviler| |
| 5 KASIM 1932
| Dış: | İran ile İlişkiler Dostluk, Güvenlik, Tarafsızlık ve Ekonomik İş Birliği Antlaşması.gg5..aa11..yy1932..aaKASIM.|İran ile İlişkiler Dostluk, Güvenlik, Tarafsızlık ve Ekonomik İş Birliği Antlaşması|DIŞ|Kemal Atatürk|İsmet İnönü|Antlaşma|Ortadoğu||İran|Pehleviler| | | 15 HAZİRAN 1934 2 TEMMUZ 1934 | Dış: | İran Şahı Ankarayı Ziyaret Etti. İran şahı Rıza Pehlevi Türkiye'ye geldi. 19 Haziran günü İran Şahı Rıza Pehlevi ve Atatürk, ilk Türk operası Özsoyu Ankara Halkevi'nde izlediler. .gg15..aa6..yy1934..aaHAZİRAN.|İran Şahı Ankarayı Ziyaret Etti. |DIŞ|Kemal Atatürk|İsmet İnönü|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 21 MART 1935
| Dünya: | İranPers İmparatorluğunu sona erdiren Şah Rıza Pehlevi, uluslararası topluluğa seslenerek ülkesinin Persia olarak değil, "Aryanların ülkesi" anlamına gelen İran olarak adlandırılmasını istedi. .gg21..aa3..yy1935..aaMART.|İran|DÜNYA|Kemal Atatürk|İsmet İnönü|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 9 TEMMUZ 1937
| Dış: | Sa'dabad PaktıTürkiye-Irak-İran-Afganistan arasında dostluk paktı imzalandı. .gg9..aa7..yy1937..aaTEMMUZ.|Sa'dabad Paktı|DIŞ|Kemal Atatürk|İsmet İnönü|Ulus Gazetesi|Devletin Tesisi|İran|Pehleviler| |
| 16 KASIM 1937
| İç: | İran ve Irak sınırlarına ulaşacak olan Diyarbakır-Cizre demiryolunun temeli atıldı. İran ve Irak sınırlarına ulaşacak olan Diyarbakır-Cizre demiryolunun temeli atıldı. .gg16..aa11..yy1937..aaKASIM.||İÇ|Kalkınma|Kemal Atatürk|Celal Bayar|Devletin Tesisi|Demiryolları|İran|Pehleviler| |
| 14 OCAK 1938
| Dış: | Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasındaki dostlu mukavelesi tasdik edildi. Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasındaki dostlu mukavelesi tasdik edildi. .gg14..aa1..yy1938..aaOCAK.||DIŞ|Kemal Atatürk|Celal Bayar|Ulus Gazetesi|Devletin Tesisi|İran|Pehleviler| |
| 17 EYLÜL 1941
| Dünya: | İran'da Darbeİngiliz ve Sovyet işgali altındaki İran'da Şah Rıza Pehlevi tahtan indirildi, yerine oğlu Muhammed Rıza Şah Pehlevi geçti. .gg17..aa9..yy1941..aaEYLÜL.|İran'da Darbe|DÜNYA|İsmet İnönü|Refik Saydam|Ortadoğu|2.Dünya Savaşı|Dış Darbeler|Amerika|İngiltere|Rusya|İran|Pehleviler| |
| 28 KASIM 1943
| Dünya: | Tahran Buluşması28 Kasım 1943, Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Josef Stalin Tahran'da toplandı. .gg28..aa11..yy1943..aaKASIM.|Tahran Buluşması|DÜNYA|İsmet İnönü|Şükrü Saracoğlu|Ortadoğu|2.Dünya Savaşı|Amerika|İngiltere|Rusya|İran|Pehleviler| |
| 1945
| Dünya: | İran'da, Azerbaycan ve Kürdistan eyaletlerinde Sovyet taraftarı rejimler kurulmuştur. İran'da, Azerbaycan ve Kürdistan eyaletlerinde Sovyet taraftarı rejimler kurulmuştur. .gg..aa7..yy1945..aa.||DÜNYA|İsmet İnönü|Şükrü Saracoğlu|Ortadoğu|2.Dünya Savaşı|Kafkas Türkleri|Rusya|İran|Pehleviler| |
| 12 ARALIK 1945 ARALIK 1946 | Dünya: | Tebriz'de Azerbaycan Milli Hükümeti26 Şubat 1921'de yapılan İran-Rus antlaşmasıyla İran'a bırakılan Tebriz 26 Ağustos 1941'de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği'nin işgaline uğradı. Tebrizli aydınlar, Sovyet ve İran baskılarına karşı özerklik isteyen Fırka-i Demokrât-ı Âzerbaycân'ı kurdular. Partinin gayretleriyle 12 Aralık 1945'te Azerbaycan Millî Meclisi açıldı ve Seyyid Câfer Pîşeverî başkanlığında Azerbaycan Millî Hükümeti kuruldu. 14 Haziran 1946'da İran hükümetiyle Âzerîler'in haklarını garanti altına alan bir antlaşma yapıldıysa da İran hükümet kuvvetleri Aralık 1946'da Tebriz'e girerek Azerbaycan Özerk Cumhuriyeti'ni ortadan kaldırdı. Ardından birçok sosyal olayın yaşandığı Tebriz tahribata uğradı; durumun sakinleşmesiyle daha sonra ülkenin ikinci büyük şehri haline geldi. .gg12..aa12..yy1945..aaARALIK.|Tebriz'de Azerbaycan Milli Hükümeti|DÜNYA|İsmet İnönü|Şükrü Saracoğlu|Ortadoğu||Kafkas Türkleri|Rusya|İran|Pehleviler| |
| 1946
| Dünya: | Sovyet birlikleri İran'dan çekildi. Sovyet birlikleri İran'dan çekildi. .gg..aa7..yy1946..aa.||DÜNYA|İsmet İnönü|Şükrü Saracoğlu|Ortadoğu||Rusya|İran|Pehleviler| |
| 1951
| Dünya: | İran'da, İngiliz Petrol Şirketlerinin Kamulaştırılmasına Karar verildi. Başbakan Musaddık Parlamento'yu ve petrol endüstrisini millileştirmiş, fakat İngiltere'nin uyguladığı ambargo nedeniyle bu girişim başarıya ulaşamamıştır. Musaddık'a cephe alan Şah ülkeden ayrılmak zorunda kalmış, ancak Musaddık'ın bir darbeyle devrilmesi üzerine kısa süre sonra geri dönmüştür. .gg..aa7..yy1951..aa.|İran'da, İngiliz Petrol Şirketlerinin Kamulaştırılmasına Karar verildi. |DÜNYA|Celal Bayar|Adnan Menderes|Ortadoğu||İngiltere|İran|Pehleviler| |
| 1954
| Dünya: | İran Petrolleriİran Şahı, İngiliz, Amerikan, Hollanda ve Fransız şirketlerinden oluşan konsorsiyum ile bir antlaşma imzalayarak, petrol endüstrisini yeniden faaliyete geçirtmiştir. .gg..aa7..yy1954..aa.|İran Petrolleri|DÜNYA|Celal Bayar|Adnan Menderes|Ortadoğu||Amerika|İran|Pehleviler| |
| 1961 1963 | Dünya: | Devlet yönetimini eline alan Şah altı noktaya dayanan Beyaz Devrimi başlatmıştır. Özellikle toprak reformuna girişilmiştir. Devlet yönetimini eline alan Şah altı noktaya dayanan Beyaz Devrimi başlatmıştır. Özellikle toprak reformuna girişilmiştir. .gg..aa7..yy1961..aa.||DÜNYA|Celal Bayar|Cemal Gürsel|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| OCAK 1963
| Dünya: | İran'da Beyaz Devrim 1963 yılında yapılan büyük çaplı ekonomik ve sosyal reformlar BEYAZ DEVRİM olarak anılmıştır. 1925-1979 arası yıllarda Pehlevi Hanedanı İran'da hüküm sürmüştü. Şah, şii mollaların kendisine karşı başlattıkları muhalif hareketlere karşı, 1963 yılının ilk günlerinde kamuoyuna açıkladığı altı maddelik bir planı "Beyaz Devrim" etiketiyle tanıttı. ABD'nin desteklediği plan, kapsamlı bir toprak reformunun yanında, kadınların sosyal hayata daha fazla katılımını, özelleştirilmenin yaygınlaştırılmasını ve yabancı yatırımların teşvik edilmesini öngörüyordu. Elbette tüm bunlar, Şah'ın iktidarının sağlamlaştırılması ve ulema sınıfının gücünün kırılmasına hedefine matuf adımlardı. .gg..aa1..yy1963..aaOCAK.|İran'da Beyaz Devrim |DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 22 OCAK 1963
| Dünya: | İran'da Şia Hareketi İran'da reformlara karşı dini muhalefet başladı. Humeynî, ulemanın önemli temsilcilerini Kum'da topladı ve hepsinin onayını aldıktan sonra, 22 Ocak 1963 günü oldukça sert bir bildiri yayımlayarak Şah'ın politikalarını açıkça kınadı. Ardından, 21 Mart günü düzenlenecek Nevruz kutlamalarının da hükümeti protesto için iptalini sağlayan Humeynî, 3 Haziran'da yaptığı bir konuşmada, Şah'la Yezîd arasında paralellik kurarak, "ABD ve İsrail yanlısı" mevcut politikalar değiştirilmediği takdirde, İran halkının günün birinde Şah'a elveda demekten mutlu olacağını duyurdu. .gg22..aa1..yy1963..aaOCAK.|İran'da Şia Hareketi |DÜNYA|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu|Ortadoğu|İran|Pehleviler| |
| 22 TEMMUZ 1964
| Dış: | RCD Bölgesel İşbirliği ÖrgütüTürkiye, İran, Pakistan arasında Kalkınma İçin Bölgesel İşbirliği Örgütü (RCD) kuruldu. .gg22..aa7..yy1964..aaTEMMUZ.|RCD Bölgesel İşbirliği Örgütü|DIŞ|Cemal Gürsel|İsmet İnönü|1. İstikrarsız|27 Mayıs Darbesi|Ortadoğu|Pakistan|Uluslararası Organizasyonlar|İran|Pehleviler| |
| 5 HAZİRAN 1967
| Dünya: | II.Arap-İsrail Savaşıİsrail ile Arap ülkeleri arasında; tarihe "Altı Gün Savaşı" diye geçen çatışmalar başladı.
Çatışmalar sonrasında, kendi topraklarından daha fazla toprak elde eden İsrail, Gazze Şeridi'ni, Beytüllahim ve Hebron kentlerini, Batı Şeria'yı, Sina'yı ve Golan Tepeleri'ni ele geçirdi. Araplarla İsrail arasındaki gerginlik 1964 yılında tekrar yoğunlaştı.
Bu yılda bir Filistin Kurtuluş Teşkilatı ve bu teşkilata bağlı bir ordu kuruldu. Teşkilat gerilla faaliyetlerine başladı.
1967 Nisanında Suriye ve İsrail arasında sınır bölgesinde sabotaj hareketlerinin artması ve Birleşmiş Milletler askerlerinin denetimlerinde bulunan Sina Yarımadasını terk etmeleri ve burada üslenen Mısır birliklerinin Şarmel Şeyhi işgal etmeleri üzerine 5 Haziran 1967'de savaş başladı.
Çok kısa süren savaş, Arap ülkelerinin mağlubiyeti ile sonuçlandı. İsrail Kudüs'ün tamamını, Sina Yarımadasının ve Suriye'nin güneybatı kesimini ele geçirdi. Çatışmalar sürekli devam etti.
Ekim 1973'te Mısır birlikleri Süveyş Kanalındaki İsrail birliklerine sürpriz bir saldırı düzenleyerek yendi. .gg5..aa6..yy1967..aaHAZİRAN.|II.Arap-İsrail Savaşı|DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ortadoğu|Ortadoğu|Arap|Filistin|İsrail|Suriye|Din Tarihi|Kudüs|İran|Pehleviler| |
| 1969 1970 | Dünya: | İran'ın petrol gelirleri yükselmeye başlamış; ordunun modernizasyonu ve güçlendirilmesi için çalışmalara girişilmiştir. İran'ın petrol gelirleri yükselmeye başlamış; ordunun modernizasyonu ve güçlendirilmesi için çalışmalara girişilmiştir. .gg..aa7..yy1969..aa.||DÜNYA|Cevdet Sunay|Süleyman Demirel|1. İstikrarsız|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 1974
| Dünya: | Pers İmparatorluğu'nun 2500. yıldönümü kutlandı. mö. 526'da Ahameniş Hanedanlığından itibaren. Pers İmparatorluğu'nun 2500. yıldönümü kutlandı. mö. 526'da Ahameniş Hanedanlığından itibaren. .gg..aa7..yy1974..aa.||DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Ortadoğu||İran|Pehleviler| |
| 1979
| Dünya: | İran'da, ABD büyükelçiliği basıldı ve 52 Amerikalı rehin alındı. İran'da, ABD büyükelçiliği basıldı ve 52 Amerikalı rehin alındı. .gg..aa..yy1979..aa.||DÜNYA|Fahri Korutürk|Bülent Ecevit|1. İstikrarsız|Ortadoğu||Amerika|İran|Pehleviler| |
|